Większość z Was zastanawia się, co to jest Certyfikat UTD F gazy dla Przedsiębiorstwa, jakie kwalifikacje i jakie wyposażenie techniczne należy posiadać oraz jak i gdzie go zdobyć, przygotowaliśmy zatem wszelkie niezbędne informacje, o których warto wiedzieć!
Podstawą prawną określającą obowiązek posiadania Certyfikatu dla Przedsiębiorstwa jest USTAWA z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych Art. 29 http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20150000881/U/D20150881Lj.pdf
Certyfikat UTD F gazy dla Przedsiębiorcy – warunki niezbędne do uzyskania
Aby uzyskać Certyfikat dla Przedsiębiorcy należy spełnić kilka warunków:
– przede wszystkim należy mieć zarejestrowaną działalność gospodarczą, czyli jak wskazuje już sama nazwa certyfikatu – być Przedsiębiorcą (i co ważne: będąc osobą fizyczną nie zostałeś skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwo przeciwko środowisku w związku z prowadzoną działalnością albo za takie przestępstwo nie zostały skazane osoby wchodzące w skład organów przedsiębiorstwa będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną.)
– zatrudniać wykwalifikowany personel, bądź w przypadku jednoosobowych działalności gospodarczych samemu posiadać odpowiednie kwalifikacje a przede wszystkim posiadać Certyfikat dla Personelu
– posiadać oraz stosować zarówno w głównym miejscu wykonywania działalności jak i w oddziałach firmy procedury prowadzenia działalności w zakresie F-gazów.
– posiadać odpowiednie wyposażenie techniczne.
W dalszej części artykułu postaramy się szerzej odnieść do każdego z podanych warunków co pozwoli znacznie przybliżyć tematykę Certyfikacji F-gazowej Przedsiębiorstwa.
Kwestię pierwszego z warunków pominiemy, ponieważ została już omówiona.
Kolejnym warunkiem do spełnienia są kwalifikacje pracowników bądź samych przedsiębiorców, jeśli prowadzą jednoosobową działalność.
1. F-gazy czyli Certyfikat dla Personelu
Personel wykonujący czynności związane z montażem, serwisowaniem czy likwidacją urządzeń zawierających fluorowane gazy cieplarniane i substancje kontrolowane zobowiązany jest do posiadania uprawnień F-gazowych (Certyfikat dla Personelu). Każdy pracownik wykonujący powyższe czynności musi mieć świadomość swojego działania, konieczności sprawdzania szczelności i poprawności wykonywanych przez siebie instalacji na takim poziomie, aby nie przyczyniać się do powiększania dziury ozonowej.
2. Zaświadczenie kwalifikacyjne dla napełniaczy przenośnych zbiorników ciśnieniowych (odzysk gazów fluorowanych – dla gazów skroplonych)
Najważniejszym obowiązkiem przy wszystkich czynnościach związanych z odzyskiem czynnika z urządzeń chłodzących/grzewczych jest posiadanie przez osoby wykonujące te czynności Zaświadczenia kwalifikacyjnego UDT z zakresu napełniania ciśnieniowych zbiorników przenośnych o pojemności powyżej 350 cm3 gazami skroplonymi fluorowanymi. Obowiązek ten reguluje ustawą z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym, oraz załącznik nr 3, w punkcie 16 do rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych (uprawnienia UDT). Należy tutaj zdać egzamin przed komisją UDT w akredytowanym ośrodku posiadającym zatwierdzony przez UDT program szkoleniowy.
3. Lutowanie twarde
Przy wykonywaniu instalacji chłodniczych lub grzewczych niezbędne są również kwalifikacje z zakresu lutowania twardego. Zgodnie z przepisami zarówno spawalniczymi wg PN-(N I62 13552012) jak i BHP, każda osoba wykonująca połączenia rurociągów powinna posiadać przeszkolenie dotyczące obsługi butli z gazami technicznymi oraz co najmniej posiadać kwalifikacje do wykonywania lutowania twardego. Uwaga! Pewnych elementów w układzie chłodniczym nie da się w żaden sposób skręcić (np. wymiana sprężarki, zaworów, montaż przyłącza zaworu serwisowego, itp.) i jedynym sposobem trwałego ich połączenia pozostaje lutowanie twarde.
4. Uprawnienia energetyczne
Następną grupą uprawnień niezbędnych do wcześniej opisanych prac są uprawnienia kwalifikacyjne – energetyczne w zakresie:
a. Grupa I (uprawnienia elektryczne w zakresie obsługi i montażu)
– ponieważ większość instalatorów wykonując czynność podłączenia jednostek chłodniczych czy też cieplnych, wykonuje jednocześnie przyłączenie tej jednostki do prądu oraz wykonuje odpowiednie zabezpieczenia elektryczne tych urządzeń musi posiadać uprawnienia w zakresie elektrycznym. Dodatkowo podczas prac związanych z kontrolą szczelności jedną z czynności jest wykonanie pomiaru poboru prądu przez sprężarkę a jak wiadomo nie możemy wykonać czynności pomiaru bez stosownych uprawnień.
Minimalny zakres uprawnień G1 w zakresie Eksploatacji do wykonania zasilania urządzeń oraz ich zabezpieczeń oraz w zakresie Dozoru do odbioru wykonanych przyłączy i zabezpieczeń.
to:
– pkt. 2 – urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne o napięciu nie wyższym niż 1 kV
– pkt. 10 – aparatura kontrolno-pomiarowa oraz urządzenia i instalacje automatycznej regulacji sterowania i zabezpieczeń urządzeń i instalacji wymienionych w pkt. 1-9
b. Grupa II (uprawnienia cieplne / chłodnicze) G2 w zakresie obsługi, konserwacji, remontów, montażu i kontrolno-pomiarowych
Minimalny zakres uprawnień G2 w zakresie Eksploatacji i Dozoru każdy instalator w zakresie wykonywania czy to obsługi czy serwisu , konserwacji i czynności kontrolno-pomiarowych (kontrola szczelności) winien posiadać kwalifikacje w zakresie punktów podanych poniżej :
– pkt. 5 – urządzenia wentylacji, klimatyzacji i chłodnicze ,
– pkt. 6 – pompy, ssawy, wentylatory, i dmuchawy,
– pkt. 7 – sprężarki oraz instalacje gazów technicznych i sprężonego powietrza
– pkt. 10 – aparatura kontrolno-pomiarowa oraz urządzenia i instalacje automatycznej regulacji do urządzeń i instalacji wymienionych w pkt. 1-9
bez względu na wielkości urządzeń czyli powyżej 50 kW/20kW ponieważ dotyczą one wyłącznie prac w zakresie obsługi – zgodnie z Prawem Energetycznym.
c. Grupy III (uprawnienia gazowe) G3w zakresie obsługi, konserwacji, remontów, montażu i kontrolno-pomiarowych
Minimalny zakres uprawnień w zakresie Eksploatacji i Dozoru gdzie na przykład osoby zajmujące się instalacją pomp ciepła hybrydowych (w których zamiast dodatkowego podgrzewania medium za pomocą grzałek elektrycznych stosujemy gaz ziemny), bądź instalacjami działającymi z zastosowaniem gazów takich jak propan, izobutan należy również posiadać uprawnienia w punktach.
- pkt. 4 – sieci gazowych rozdzielczych o ciśnieniu do 0,5 MPa (gazociągów, stacji gazowych)
- pkt. 5 – sieci gazowe przesyłowe o ciśnieniu powyżej 0,5 MPa
- pkt. 6 – urządzenia i instalacje gazowe o ciśnieniu nie wyższym niż 0,5 MPa
- pkt. 7 – urządzenia i instalacje gazowe o ciśnieniu nie wyższym powyżej 0,5 MPa
- pkt. 10 – aparatura kontrolno-pomiarowa, urządzenia sterowania do sieci, urządzeń i instalacji wymienionych w pkt. 1-9
Szkolenia prowadzące do zdobycia opisanych powyżej kwalifikacji oraz uzyskania wymaganych uprawnień można odbyć w akredytowanych Ośrodkach np. w największym na południu Polski Ośrodku Szkolenia Zawodowego OMEGA.
Oprócz wykwalifikowanych pracowników jednym z warunków uzyskania Certyfikatu dla Przedsiębiorstwa jest posiadania procedur opracowanych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra rozwoju i finansów z dnia 7 grudnia 2017 r. ws. minimalnego wyposażenia technicznego, procedur oraz systemu dokumentowania czynności przy prowadzeniu działalności, polegającej na instalowaniu, konserwacji, serwisowaniu, naprawie albo likwidacji urządzeń, zawierających fluorowane gazy cieplarniane.
Ważną kwestią jest tu to, aby procedury opracowane były dla konkretnego przedsiębiorstwa, zawierały dane tego przedsiębiorstwa oraz faktyczny sposób działania, wykonywania kolejnych czynności oczywiście w oparciu o wytyczne zawarte w Rozporządzeniu. Procedury te powinny być aktywną częścią działalności firmy, oznacza to, że wszelkie zmiany w sposobie działania, wszelkie przepisy ulegające zmianom powinny być uaktualniane w kolejnych wersjach tych procedur tak, aby w przypadku kontroli np. inspektorów Urzędu Dozoru Technicznego zgodne były ze stanem faktycznym działalności przedsiębiorstwa.
Ostatnim z warunków otrzymania Certyfikatu UTD F gazy dla przedsiębiorstwa jest odpowiednie wyposażenie techniczne. Kwestię tego jakie powinno to być wyposażenie reguluje Rozporządzenie Ministra rozwoju i finansów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie minimalnego wyposażenia technicznego, procedur oraz systemu dokumentowania czynności przy prowadzeniu działalności, polegającej na instalowaniu, konserwacji lub serwisowaniu, naprawie lub likwidacji urządzeń, zawierających fluorowane gazy cieplarniane. – załącznik nr 1.
http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170002417/O/D20172417.pdf
Formalności niezbędne do uzyskania certyfikatu dla Przedsiębiorcy od UDT
W dalszej części artykułu skupimy się bardziej na działania praktycznych związanych z uzyskaniem Certyfikatu dla Przedsiębiorstwa.
Krok 1: Wysłanie wniosku i kompletu dokumentów do UDT
Pierwszym krokiem będzie wysłanie do odpowiedniego oddziału terenowego Urzędu Dozoru Technicznego kompletu wymaganych dokumentów, w skład którego wchodzą:
– wniosek o wydanie certyfikatu dla przedsiębiorstwa
– oświadczenie o niekaralności oraz spełnieniu wymagań
– oświadczenie o wyrażeniu zgody na wysyłanie dokumentów drogą elektroniczną
– potwierdzenie dokonania przelewu za certyfikację (opłata za uzyskanie certyfikatu wynosi 2256,20zł)
Wszystkie wymagane dokumenty można pobrać bezpośrednio ze strony Urzędu Dozoru Technicznego:
Krok 2: Audyt Inspektora Urzędu Dozoru Technicznego niezbędny do Certyfikatu Przedsiębiorcy
Po złożeniu wymaganych dokumentów w przeciągu około 30 dni skontaktuje się z Państwem Inspektor UDT w celu umówienia terminu certyfikacji.
W ustalonym terminie Inspektor przyjedzie do Państwa firmy, bądź oddziału firmy – miejsce audytu jest również możliwe do ustalenia.
Tu zapewne nasuwa się kolejne pytanie – jak wygląda audyt Inspektora Urzędu Dozoru Technicznego.
Postaramy się pokrótce przybliżyć Państwu to wydarzenie. Celem kontroli jest sprawdzenie, czy dane Przedsiębiorstwo spełnia wszystkie warunki, o których pisaliśmy wcześniej czyli Inspektor poprosi o pokazanie:
– uzyskanych certyfikatów, dokumentów poświadczających uzyskanie odpowiednich kwalifikacji (Certyfikatu dla Personelu, Kwalifikacji do napełniania zbiorników, lutowania twardego oraz uprawnień energetycznych z grupy G1 (elektryka) oraz G2 (chłodnictwo),
– procedur – tu sprawdzone zostanie czy posiadają one wszystkie wymagane i opisane w Rozporządzeniu (opisane w tekście powyżej) informacje, sposoby działania, protokoły konieczne do dokumentowania poszczególnych czynności,
– minimalne wyposażenie techniczne (również wymienione w Rozporządzeniu – http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170002410).
Aby audyt zakończył się sukcesem, wszystkie z wymienionych powyżej składowych kontroli powinno uzyskać opinie pozytywną. Wynik taki oznacza, że pozostało już tylko spisanie przez Inspektora odpowiedniego protokołu z kontroli (oczywiście z wynikiem pozytywnym) oraz wpisem do „rejestru wydanych, zawieszonych, odwieszonych lub cofniętych certyfikatów dla przedsiębiorców” a w późniejszym czasie również otrzymacie Państwo Certyfikat (dokument w formacie A4) na wskazany adres listem poleconym. Już widniejący wpis do rejestru (a dokładnie nadany numer Certyfikatu) powoduje, że Przedsiębiorstwo może w pełni prawnie funkcjonować.
Pomoc w uzyskaniu Certyfikatu Przedsiębiorstwa czy Firmy na f-gazy
Jeżeli dla niektórych z Państwa wszelkie formalności związane z Certyfikacją są zbyt zawiłe, nie macie Państwo całego sprzętu jest możliwość skorzystania z pomocy firmy zewnętrznej. Usługę taką oferuje Ośrodek Szkolenia Zawodowego OMEGA, polega ona na dostosowaniu procedur do Państwa firmy, przyjazd i pomoc w trakcie trwania audytu (osobiście) oraz wynajmu wyposażenia technicznego oraz pełną pomocą przy przygotowaniu do kontroli.
Mamy nadzieję, że udało nam się przybliżyć Państwu tematykę związaną z Certyfikatem dla Przedsiębiorców.
